فرودگاه چابهار (کنارک) به عنوان یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های حمل‌ونقل جنوب شرقی ایران، نقش محوری در اتصال این منطقه به دیگر نقاط کشور و جهان بر عهده دارد. این فرودگاه، با کد یاتای ZBR و کد ایکائوی OIZC، در نزدیکی بندر راهبردی و اقتصادی چابهار واقع شده است. اهمیت ویژه این بندر در تجارت بین‌المللی و ظرفیت بالای آن برای توسعه اقتصادی، فرودگاه چابهار را به یکی از مهم‌ترین گلوگاه‌های حمل‌ونقل هوایی کشور تبدیل کرده است. در این مقاله، به بررسی ظرفیت‌ها، چالش‌ها و آینده این فرودگاه به عنوان پلی میان ایران و بازارهای جهانی می‌پردازیم.
معرفی فرودگاه چابهار
فرودگاه چابهار – کنارک در دهه ۱۳۵۰ میلادی توسط آمریکایی‌ها برای اهداف نظامی احداث شد و به تدریج به یک فرودگاه مسافربری و تجاری تبدیل شد. این فرودگاه در ۵۰ کیلومتری بندر چابهار قرار دارد و به دلیل همین فاصله، اغلب به نام فرودگاه چابهار نیز شناخته می‌شود.
فرودگاه کنارک به‌رغم وسعت محدود، یکی از پررفت‌وآمدترین فرودگاه‌های کشور است. اهمیت آن نه تنها به دلیل نزدیکی به بندر راهبردی چابهار، بلکه به دلیل عدم اتصال بندر به شبکه ریلی کشور و نقش آن در جابه‌جایی مسافران و کالاها دوچندان شده است.
موقعیت راهبردی چابهار و نقش فرودگاه چابهار
چابهار، به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران، جایگاهی منحصربه‌فرد در تجارت بین‌المللی دارد. این بندر با قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال – جنوب و دسترسی آسان به آب‌های آزاد، کم‌هزینه‌ترین و ایمن‌ترین مسیر برای اتصال کشورهای حوزه اقیانوس هند به اروپا است. با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی و توریستی این منطقه، فرودگاه کنارک نقش کلیدی در تسهیل تردد مسافران و تجار ایفا می‌کند.
علاوه بر این، موقعیت استراتژیک بندر چابهار و اهمیت آن در توسعه تجارت خارجی ایران، باعث شده است که فرودگاه کنارک به یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های حمل‌ونقل هوایی کشور تبدیل شود. با این حال، کمبود تجهیزات مدرن و نبود فرودگاهی مستقل در بندر چابهار، از جمله چالش‌هایی است که باید به آن پرداخته شود.
چالش های فعلی فرودگاه کنارک
۱. نبود فرودگاه مستقل در بندر چابهار
فرودگاه کنارک به دلیل تداخل با پایگاه دهم شکاری ارتش، قادر به پذیرش پروازهای بیشتر یا اجرای برنامه‌های توسعه‌ای نیست. این محدودیت‌ها، پروژه احداث فرودگاه مستقل چابهار را به یکی از اولویت‌های توسعه زیرساخت‌های این منطقه تبدیل کرده است.
۲. فاصله زیاد از بندر چابهار
فرودگاه کنارک در فاصله ۵۰ کیلومتری بندر چابهار قرار دارد. این فاصله، هزینه و زمان سفر را برای مسافران افزایش داده و در برخی موارد، باعث کاهش جذابیت این مسیر می‌شود. با این حال، تاکسی‌های ۲۴ ساعته در فرودگاه به مسافران کمک می‌کنند تا به راحتی به چابهار برسند.
۳. محدودیت در پروازهای بین المللی
در حال حاضر، فرودگاه کنارک تنها پروازهای بین‌المللی محدودی را، آن هم به مقصد مسقط (پایتخت عمان)، برگزار می‌کند. این در حالی است که ظرفیت بالای بندر چابهار برای برقراری ارتباطات بین‌المللی، نیازمند توسعه فرودگاهی مستقل و مجهزتر است.
طرح احداث فرودگاه جدید چابهار
طرح احداث فرودگاه مستقل در بندر چابهار از سال ۱۳۹۸ کلنگ‌زنی شده است. هدف از این پروژه، ساخت یک فرودگاه بین‌المللی مجهز است که بتواند پاسخگوی نیازهای اقتصادی، تجاری و گردشگری این منطقه باشد. با این حال، پروژه مذکور به دلیل تداخلات امنیتی با پایگاه شکاری ارتش، متوقف شده و پیشرفت چشمگیری نداشته است. تلاش‌ها برای حل این مشکل همچنان ادامه دارد و مقامات دولتی و نظامی در حال مذاکره برای رفع این چالش هستند.
احداث فرودگاه جدید چابهار می‌تواند این شهر را به یکی از مهم‌ترین شاهراه‌های هوایی جهان تبدیل کند. این فرودگاه امکان جذب شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی و افزایش پروازهای خارجی را فراهم خواهد کرد و نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه ایفا خواهد کرد.
امکانات و خدمات موجود در فرودگاه کنارک
با وجود محدودیت‌ها، فرودگاه کنارک خدمات متنوعی را به مسافران ارائه می‌دهد. از جمله این خدمات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تاکسی‌های ۲۴ ساعته برای جابجایی مسافران به چابهار
- خدمات باربری و حمل‌ونقل کالا
- فروشگاه‌ها و امکانات رفاهی محدود
هزینه تاکسی از فرودگاه کنارک به بندر چابهار در حال حاضر ۲۵۰ هزار تومان (بهار ۱۴۰۲) است. این هزینه برای جابجایی از فرودگاه به هر نقطه‌ای از چابهار ثابت بوده و برای مقاصد خارج از شهر، بر اساس تاکسی‌متر محاسبه می‌شود.
مسیرهای هوایی فرودگاه چابهار
فرودگاه کنارک پروازهای داخلی متعددی را به شهرهای بزرگ ایران برقرار می‌کند. در حال حاضر، این فرودگاه به شهرهای زیر پرواز مستقیم دارد:
- تهران
- مشهد
- شیراز
- زاهدان
- گرگان
علاوه بر این، پروازهای خارجی محدودی نیز به مقصد مسقط از این فرودگاه انجام می‌شود. با احداث فرودگاه جدید، انتظار می‌رود تعداد مسیرهای بین‌المللی به طور قابل توجهی افزایش یابد.
شرکت های هواپیمایی فعال در فرودگاه کنارک
در حال حاضر، ۱۲ شرکت هواپیمایی داخلی در فرودگاه کنارک فعالیت دارند. این شرکت‌ها شامل موارد زیر هستند:
- هواپیمایی کاسپین
- هواپیمایی ایران ایر
- هواپیمایی آسمان
- هواپیمایی زاگرس
- هواپیمایی معراج
- هواپیمایی تابان
- هواپیمایی ایران ایرتور
- هواپیمایی پارس ایر
- هواپیمایی پویا
- هواپیمایی وارش
- هواپیمایی فلای پرشیا
پروازهای خارجی محدود این فرودگاه نیز توسط هواپیمایی کیش ایر انجام می‌شود.
جاذبه های گردشگری نزدیک فرودگاه چابهار
در سفر به چابهار، توصیه می‌شود قبل از حرکت به بندر چابهار، از جاذبه های چابهار بازدید کنید. برخی از این جاذبه‌ها عبارتند از:
- چشمه گل‌افشان
- اسکله ماهیگیری کنارک
- ساحل و بندر ماهیگیری پزم تیاب
- خانه تاریخی آریان خان
این فرصت مناسبی است تا از طبیعت بکر و بازارهای ارزان‌قیمت کنارک لذت ببرید.
هتل های نزدیک به فرودگاه چابهار
برای مسافران کاری یا کسانی که تمایل دارند نزدیک به فرودگاه اقامت کنند، چند گزینه مناسب وجود دارد:
۱. هتل لیپار چابهار
هتل لیپار چابهار، بهترین گزینه اقامتی در نزدیکی فرودگاه کنارک است. فاصله آن تا فرودگاه حدود ۴۵ کیلومتر است و با تاکسی در مدت ۳۰ دقیقه قابل دسترسی است.
۲. هتل آپارتمان صدف چابهار
هتل آپارتمان صدف چابهار، گزینه‌ای اقتصادی‌تر است که امکانات کمتری نسبت به هتل لیپار دارد. فاصله این هتل نیز حدود ۴۰ دقیقه با تاکسی از فرودگاه کنارک است.
آینده فرودگاه چابهار
با توجه به موقعیت استراتژیک بندر چابهار و نقش آن در تجارت بین‌المللی، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل هوایی در این منطقه اجتناب‌ناپذیر است. احداث فرودگاه مستقل، نه تنها باعث ارتقای جایگاه این بندر در بازارهای جهانی می‌شود، بلکه امکان برقراری ارتباطات هوایی گسترده‌تر و تسهیل در حمل‌ونقل تجاری و مسافری را نیز فراهم می‌کند.
فرودگاه چابهار، با توسعه و مدرن‌سازی، می‌تواند به یکی از مهم‌ترین گره‌های حمل‌ونقل هوایی منطقه تبدیل شود و نقش کلیدی در شکوفایی اقتصادی ایران ایفا کند.
