فرهنگ مردم در گرجستان | Culture of people in Georgia

فرهنگ مردم در گرجستان، بسیار متنوع و جذاب است که توانسته گردشگران زیادی را به این کشور بکشاند. گرجستان کشوری کوهستانی و سرسبز در میان قاره اروپا و آسیا است و همین موقعیت جغرافیایی، سبب شده فرهنگ مدرن اروپایی با فرهنگ زیبای شرقی در هم آمیخته‌شود و زیبایی فرهنگ مردم گرجستان را مضاعف کند. به همین دلیل فرهنگ گرجستان از باشکوه‌ترین و غنی‌ترین فرهنگ‌های موجود در دنیاست. 

فرهنگ مردم گرجستان، جزء غنی‌ترین فرهنگ‌های دنیا می‌باشد. کشور گرجستان از اقوام مختلفی مانند گرجی، روسی، اوستایی، آذری و آبخازی تشکیل شده که بزرگ‌ترین قوم در گرجستان مربوط به قوم گرجی می‌باشد و قدرت مرکزی و اصلی در گرجستان برعهده قوم گرجی است. همچنین آذربایجانی‌های گرجستان طبق آمار کمترین اقلیت این کشور به‌شمار می‌روند. به طور دقیق‌تر بخواهیم بگوییم ۸۳.۸ درصد مردم گرجستان گرجی هستند، ۶.۵ درصد آذربایجانی، ۵.۷ درصد ارمنی، ۱.۵ درصد روسی و ۱.۸ درصد سایر اقوام هستند.

فرهنگ مردم در گرجستان وجه مشترک زیادی با فرهنگ سایر اقوام قفقاز دارد. مردم گرجستان با یکی از زبان‌های اصیل قفقازی به نام گرجی صحبت می‌کنند. زبان مردم گرجستان عنصر اصلی فرهنگ قفقازی بوده و یکی از چهارده زبان دنیا است. این زبان دارای الفبای منحصر‌به‌فردی است و یکی از زبان‌های قفقازی از خانواده زبان‌های کارتولی می‌باشد. مردم کشور گرجستان در هنگام سلام با نزدیکان خود می‌گویند “گامار جوبا” که به معنای سلام می‌باشد.

آداب و رسوم مردم در گرجستان

در این کشور تاریخی مردم، احترام و ارزش بالایی برای سالمندان خود قائل هستند. در فرهنگ غنی مردم گرجستان یک سری اصول و سلسله مراتب در زندگی روزمره مردم تعیین شده است.سالمندان و افراد مسن در گرجستان، از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند و در راس همه امور قرار دارند، به طوری‌که در زمان معرفی بر اساس سن و قدرت رفتار می‌کنند.

مسئولیت تصمیم‌گیری در مورد مسائل مالی بر عهده افراد مسن خانواده می‌باشد و بقیه افراد خانواده باید از آنها پیروی کنند به همین سبب جامعه گرجستان نیز از افراد و گردشگرانی که به این کشور می آیند انتظار دارد تا از این فرهنگ پیروی کنند، همچنین در فرهنگ مردم گرجستان تنها اعضای خانواده و دوستان نزدیک یکدیگر را با اسم کوچک صدا می‌زنند و بقیه افراد باید از نام خانوادگی یا نام کوچک همدیگر به همراه لفظ “آقا” یا “خانم” استفاده کنند.

مردم گرجستان معمولاً هیجان خاصی در صحبت کردن دارند و علاوه‌بر فراز و نشیب تن صدایشان، حرکات دست‌شان نیز افزایش پیدا می‌کند و ماجرا‌ها را خیلی بامزه برای هم توضیح می‌دهند. از دیگر فرهنگ مردم در گرجستان احترام ویژه به خانم‌ها می‌باشد. خانم‌ها در گرجستان، در بیشتر موقعیت‌هایی که دوست دارند می‌توانند مشغول به کار شوند و اگر تحصیلات بالایی هم داشته‌باشند ممکن است از پدرانشان بیشتر حقوق بگیرند.

تنها کشور ایران و ایرانیان به مهمان نوازی معروف نیستند. جالب است بدانید که مهمان نوازی جزء جدایی‌ناپذیر و ثابت فرهنگ مردم در گرجستان می‌باشد. وقتی مهمانی به خانه مردم گرجی می‌آید آن را نوعی موهبت برای خود می‌دانند و با مهربانی تمام با مهمانان‌شان رفتار می‌کنند.

لباس سنتی مردم گرجستان

چوخا، نام لباس سنتی مردم گرجستان است. این لباس از جنس پشم به همراه یقه‌ای بلند است که معمولاً یک کلاه از جنس خز، خنجر و چندین گلوله را در بر می‌گیرد که برای تزیینات آن استفاده می‌شوند. ایـن لباس از قرن ۱۸ میلادی تا سال ۱۹۲۰ میلادی جایگاه ویژه‌ای در این کشور پیدا کرده‌است و به طور مکرر و گسترده از آن استفاده می‌شود اما امروزه این لباس نمادی از غرور ملی گرجی‌ها محسوب می‌شود و بیشتر مردان در مجلس‌های رسمی و عروسی آن را به تن می‌کنند.

این لباس رسمی انواع مختلفی دارد و امروزه نیز تغییرات متعددی در آن به وجود آمده‌است و بسیار مدرن تر از مدل اولیه و اصلیش شده‌است. این مدل لباس‌ها در شهرهای بزرگی مثل تفلیس، باتومی و… چندان طرفدار ندارد.

مذهب مردم گرجستان

مذهب رایج در فرهنگ مردم گرجستان مسیحیت و شاخه ارتدکس می‌باشد. طبق آمار حدود ۷۰ درصد مردم گرجستان دارای مذهب مسیحیت و پیرو کلیسای ارتدکس می‌باشند. برای مردم گرجستان کلیسا ارزش و جایگاه بالایی دارد و جالب است بدانید پس از دین مسیحیت، دین اسلام بزرگ‌ترین اقلیت مذهبی در گرجستان می‌باشد و جمعیت مسلمانان گرجی مربوط به غالب آذربایجانی‌های گرجستان و سایر اقوام در این کشور مانند استان آجاریا در نزدیکی ترکیه تشکیل می‌دهد. بعد از مسلمانان جمعیت ارتدکس، روسی و ارامنه، ژرمن‌های پروتستان و آپوستولیک‌ها از دیگر اقلیت‌های مذهبی در کشور گرجستان هستند.

فرهنگ ازدواج در مردم گرجستان

مردم گرجستان برای ازدواج، رسومات عجیبی دارند. عجیب بودن این رسومات در سادگی آن‌هاست. آنان برای ازدواج‌‌هایشان علاقه‌مندند بسیار ساده و آسان وصلت کنند. بیشتر زوج‌های گرجی برای شروع زندگی تنها به مراسم مذهبی اکتفا می‌کنند و از ثبت رسمی ازدواج نیز خودداری می‌کنند. در گرجستان قباله ازدواج کاربردی ندارد و مادران گرجی علاقه‌ای ندارند که عقدنامه دخترشان را در صندوقچه محفوظ کنند. مهمترین کاربرد قباله ازدواج زمانی است که زوج‌ها تصمیم میگیرند به زندگی مشترک خود خاتمه دهند و زوج‌هایی که با هم تفاهم نداشته باشند برای تقسیم مال و اموال خود به دادگاه رجوع می‌کنند. وکلا و حقوق‌دانان به زوج‌های جوان توصیه می‌کنند که ازدواج خود را ثبت کنند تا هنگام جدایی به مشکلات قانونی بر‌نخورند اما این توضیح برای جوانان گرجی موثر نیست.

مردم گرجستان معتقدند زمان شروع زندگی مشترک، تصور اینکه از هم طلاق بگیرند برایشان ممکن نیست اما آمارهای رسمی نشان می‌دهد موارد طلاق در فرهنگ مردم گرجستان نسبت به ۱۰ سال پیش دو برابر شده‌است و بیشتر طلاق ها مربوط به افرادی هست که در سن کمتر از ۲۰ سالگی ازدواج می‌کنند. مردم گرجستان پس از مراسم عقد، زندگی مشترک خود را آغاز می‌کنند، در صورتی‌که مراسمی همراه جشن برگزار شود، مهمانان زیادی دعوت خواهند کرد و با رقص و آواز به همراه بهترین غذاها و نوشیدنی‌ها مراسم برگزار می‌شود. مخارج جشن عروسی بر عهده خانواده داماد است اما گاهی با توافق خانواده‌های عروس و داماد جشن عروسی حذف می‌شود و به همان مراسم مذهبی اکتفا می‌کنند.

رقص مرسوم گرجی

گرجستان رقص خاص و سنتی خود را دارد که از سری رقص‌های فولکلوریک مردم گرجستان به حساب می‌آید. این رقص سنتی از نسلی به نسل بعد منتقل شده و حتی در این پروسه پیشرفت نیز کرده‌است. از ویژگی‌های رقص گرجی این است که فقط یک گرجی می‌تواند آن را به نمایش بگذارد و اگر توسط دیگر ملیت‌ها اجرا شود تنها حرکت‌های مکانیکی خواهد بود، چرا‌که چندان هم راحت نیست. این رقص، نفس‌گیر و پرشکوه است که نشان دهنده تاریخ زنده قرن‌ها، هنر، فرهنگ و رسوم مردم است. از دیگر ویژگی‌های اصلی رقص گرجی این است که هر رقص نوع زندگی منطقه‌ای که در آن رشد کرده را به تصویر می‌کشد. همچنین رقص کوهستانی مانند خووسورولی، قزبگی و یا متیورولی به شدت از رقص‌های به اصطلاح دره‌ای مانند آچارولی و دورولی جدا بوده و لباس‌ها و پوشش‌ها برای هر رقص بسیار متفاوت هستند و نشانگر لباس‌های سنتی و تاریخی گرجستانی‌ها می‌باشد.

فرهنگ غذایی در مردم گرجستان

به دلیل قرار گرفتن کشور گرجستان در منطقه قفقاز، سواحل دریای سیاه و آسیا بسیار طبیعی است که فرهنگ و عادات غذایی مردم گرجستان به فرهنگ مردم جنوب قفقاز و سواحل دریای سیاه و آسیا شبیه باشد. در گرجستان تنوع غذایی بالاست و این تنوع تنها مختص همان ناحیه و منطقه است. هر کدام از شهرهای گرجستان دارای سنت‌های غذایی متفاوتی هستند برای مثال مردم ناحیه غرب گرجستان بیشتر از شیرینی‌جات و کلوچه استفاده می‌کنند، در صورتی که اغلب مردم شرق گرجستان از آرد و نان استفاده می‌کنند.

• شکم گردی در گرجستان

زمانی‌که برای سفر به این کشور زیبا می‌روید، برای هر سلیقه‌ای غذایی برای شما تدارک می‌بینند و شما می‌توانید از طعم و مزه غذاهای متفاوت با بهترین و تازه‌ترین مواد اولیه همراه با احترام افراد بومی و آشپزان حرفه‌ای آنها نهایت لذت را ببرید. گرجی‌ها علاقه زیادی به گوشت دارند به همین دلیل در بیشتر غذاهای سنتی آن‌ها از گوشت، سبزیجات، مرغ و ماهی تازه استفاده می‌شود. روش طبخ گوشت و ماهی در گرجستان به بهترین روش شهرت دارد، چرا‌که آنان در طبخ غذاهای خود از چاشنی‌ها و ادویه‌های گوناگون بسیار استفاده می کنند.

از دیگر سنت‌های رایج و جالب مردم گرجستان در هنگام غذا این است که آنها به هیچ عنوان آرنج خود را روی میز غذا قرار نمی‌دهند و این حرکت را نشانه بی‌احترامی می‌دانند. اصولا هر میز غذاخوری باید دارای یک رهبر باشد رهبر نیز اجازه صرف غذا و نوشیدنی‌ها را می‌دهد. استفاده از بشقاب سفالی یا مسی برای صرف غذا از دیگر سنت‌های رایج در بین مردم گرجستان می‌باشد.

گرجی‌ها در هنگام صرف غذا آداب و رسوم خاص خود را دارند و به هیچ وجه با عجله غذا نمی‌خورند. در واقع آنها غذا خوردن را بهانه‌ای برای بودن در کنار عزیزان و دوستان خود می‌دانند و از آن لذت می‌برند. آنها می‌گویند نباید غذا در بشقاب باقی بماند و میزبان معمولاً، حداقل سه بار غذا را به مهمان تعارف می‌کند و هر بار که بیشتر بکشید میزبان خوشحال‌تر می‌شود.

آداب و رسوم هدیه دادن در گرجستان

مردم گرجستان مانند بیشتر اروپایی‌ها در جشن تولد و سالروز میلاد مسیح هدایایی رد و بدل می‌کنند. برای مردم گرجستان کادوهای گران‌قیمت معنی ندارد. شما می‌توانید هنگامی که به منزل شخصی آنان دعوت می‌شوید با خود گل یا شکلات ببرید. جالب است بدانید تعداد گل‌ها در فرهنگ مردم گرجستان مهم است. تعداد گل‌ها برای مهمانی‌ها باید فرد باشد و برای مراسم تدفین زوج باشد.

نکته هایی طلایی درباره ی فرهنگ مردم در گرجستان‌

• می خواهید تا یک راز را درباره ی مردم گرجستان و گل ها برایتان بگوییم؟! اگر می خواهید به دیدار دوستی گرجی بروید حتما، گل هایی که می گیرید تعدادشان از اعداد فرد باشد زیرا فرهنگ مردم در گرجستان درباره ی گل ها این است که گل هایی با تعداد زوج را برا مراسم ختم و خاک سپاری می برند!
• یادتان باشد که گرجستانی ها یک رسم دیگر اساسی هم دارند. چه یک فرد گرجی به شما هدیه بدهد و چه شما به یک گرجی هدیه دهید؛ یادتان باشد که آن ها هدیه را معمولاً در حضور مهمان باز نمی ‌کنند. با این که در این زمینه استثنا هم وجود دارد اما، شما هم اگر هدیه ای دریافت کردید در یک جمع گرجی آن را باز نکنید.
• یادتان باشد که در صورتی که از شما پرسیدند آیا اوقات خوشی را در این کشور داشته ‌اید، باید پاسخ مثبت دهید زیرا در غیر این صورت میزبان شما حتما آزرده می ‌شود.
• اگر در مورد آداب غذا خوردن درست به سبک به گرجستانی ها سوالی دارید، به دیگران نگاه کنید و یا حتی خیلی ساده سوال را مطرح کنید. همچنین سعی کنید تا آرنج خود را روی میز نگذارید. چنگال را هم در دست چپ و چاقو را در دست راست نگه دارید و همه ی غذای خود را هم تا به انتها میل کنید.
• شاید باورتان نشود که از قرن نهم میلادی تا سال ۱۹۲۰ میلادی، از چووخا بسیار در سطح جامعه ی گرجی استفاده می شده است.

نتیجه گیری‌

اگر فرهنگ جذاب مردم گرجستان شما را برای سفر به این کشور وسوسه کرد و به این کشور زیبا سفر کردید، حتما غذاهای سنتی آن را بچشید، به دیدن رقص سنتی و زیبای این کشور بروید، لباس سنتی این کشور را به تن کنید و از جاذبه‌های دیدنی گرجستان لذت ببرید. گرجستان کشوری با قدمت تاریخی و آب و هوای کوهستانی است که طبیعت بی‌نظیری دارد.

۱. دین و مذهب مردم گرجستان چیست؟

مذهب رایج در فرهنگ مردم گرجستان مسیحیت و شاخه ارتدکس می‌باشد. پس از دین مسیحیت، دین اسلام بزرگ‌ترین اقلیت مذهبی در گرجستان می‌باشد. بعد از مسلمانان جمعیت ارتدکس، روسی و ارامنه، ژرمن‌های پروتستان و آپوستولیک‌ها از دیگر اقلیت‌های مذهبی در کشور گرجستان هستند.

۲. مردم گرجستان به چه زبانی صحبت می‌کنند؟

مردم گرجستان با یکی از زبان‌های اصیل قفقازی به نام گرجی صحبت می‌کنند. این زبان دارای الفبای منحصر به فردی است و یکی از زبان‌های قفقازی از خانواده زبان‌های کارتولی می‌باشد.

۳. در غذاهای سنتی مردم گرجستان بیشتر از چه چیزهایی استفاده می‌کنند؟

گرجی‌ها علاقه زیادی به گوشت دارند به همین دلیل در بیشتر غذاهای سنتی آن‌ها از گوشت، سبزیجات، مرغ و ماهی تازه استفاده می‌شود. گرجی‌ها در طبخ غذاهای خود از چاشنی‌ها و ادویه‌های گوناگون بسیار استفاده می کنند.