مرداب هسل یکی از دیدنیترین جاذبههای طبیعی شهرستان چالوس است. این مرداب زیبا در عمق جنگلی سرسبز پنهان شده و برای دیدن آن باید از میان درختان سربه فلک کشیده عبور کنید. سطح مرداب هسل به طور کامل با جلبک پوشیده شده است. این جلبکها در فصلهای مختلف در رنگهای زیبا و متفاوتی مانند سبز، قرمز و صورتی دیده میشوند و تصویر شگفتانگیزی از زیبایی طبیعت را به نمایش میگذارند. با سفرهای پایتخت همراه باشید تا با مرداب صورتی جنگلهای چالوس بیشتر آشنا شویم.
هسل، مرواریدی رنگارنگ در میان جنگل انبوه
مرداب هسل، مرواریدی رنگارنگ در میان جنگل انبوه است که درختان بلندقامت آن را در برگرفتهاند. هسل در گویش تبری چالوس(کلارستاقی) به معنای «آب راکد و آبگیر فصلی» است. این مرداب با نامهای دیگری مانند مهاز چال، کنّو چال، کنیچال، گَن اُچال و مشل هم شناخته میشود.
زمانی که قدم در جادهی خاکی گذاشته و از میان درختان سربه فلک کشیده عبور میکنید و در نهایت به مرداب نزدیک میشوید زمین چمن وسیعی را میبینید که درختان ایستاده مانند دیوارهایی بلند، اطراف آن را احاطه کردهاند. پس از عبور از این منطقه بوی اسیدی مرداب را استشمام کرده و مرداب بیضی شکل هسل را مشاهده خواهید کرد.
تمام سطح این مرداب به قطر نیم سانت توسط جلبکهای رنگین پوشیده شده است. رنگ این جلبکها در قسمتهای دارای سایه سبز و در کانون مرداب و زیر نور درخشان خورشید به رنگ صورتی و سرخ روشن دیده میشود. مرداب هسل با فضای آرام و ساکت خود خالی از هر حرکتی است و هیچ موج یا حرکت آبی در آن دیده نمیشود. گویی زندگی در این مرداب سالهاست که ساکن شده است.
مساحت مرداب زیبای هسل در پرآبترین زمان، کمتر از یک هکتار است. در گذشته حجم آب این مرداب بیشتر بود و عمق آن در بعضی مناطق به ۱۵ متر میرسید. از نیمهی دوم فصل پاییز تا اواسط بهار، بارش بارانهای موسمی باعث افزایش میزان آب این مرداب میشوند و در فصلهای کمبارش ممکن است حجم آب تا کف مرداب کاهش پیدا کند.
آب مرداب هسل از چشمهای که در پاییندست تالاب و در زیر یک درخت کهنسال وجود دارد، میجوشد و هیچ رود و جویباری به این مرداب نمیریزد. این تالاب محل مناسبی برای زندگی ماهیها نیست و هیچ نوع ماهی در آن وجود ندارد، اما دوزیستانی مانند قورباغه، وزغ و لاکپشت در مرداب هسل زندگی میکنند.
مرداب هسل در فصلهای مختلف
هسل در فصلهای مختلف چهرهای منحصربهفرد را از خود به نمایش میگذارد و در هر فصل با رنگی متفاوت جلوهگری میکند.
مرداب هسل در بهار
این مرداب در بهار پر از طراوت و تازگی میشود و سبزتر از همیشه به گردشگران خود خوشامد میگوید. در این ایام هوای مرداب بسیار دلپذیر است و گلهای زیبای بهاری جنگل را تزئین کردهاند.
مرداب هسل در تابستان
مرداب هسل در تابستان به اندازهی سایر فصلها زیبا نیست و سطح آب این مرداب کاهش پیدا کند. همچنین آب و هوای این منطقه در تابستان گرم و مرطوب بوده و برای سفر مناسب نیست.
مرداب هسل در پاییز
مرداب هسل در پاییز جلوهای صدچندان پیدا میکند. درختان بلندقامت اطراف این مرداب با فرارسیدن فصل پاییز، غرق در رنگهای مختلف میشوند و در کنار رنگهای متفاوت جلبکهای روی مرداب، چشماندازی حیرتانگیز را از جادوی طبیعت به نمایش میگذارند. پاییز بهترین زمان برای سفر به مرداب هسل است.
مرداب هسل در زمستان
مرداب هسل در زمستان به رنگهای نارنجی و صورتی دیده میشود. همچنین درختان انجیلی، ممرز (کرزل) و درختان دارواش اطراف این مرداب حتی در زمستان هم سرسبزی خود را حفظ میکنند و این سبزی در کنار رنگهای متنوع جلبکها بسیار تماشایی میشود. اگر در فصل زمستان راهی این منطقه هستید حتماً لباس گرم و کفش مناسب همراه داشته باشید.
پوشش گیاهی مرداب هسل
پوشش گیاهی مرداب هسل شامل گیاهان دارویی متنوعی مانند فشکی واش، بابونه و زمنج است. همچنین از درختان این منطقه میتوان به درختان انجیلی، ممرز، داغداغان، راش، شمشاد و برخی درختان میوهی جنگلی مانند انگور جنگلی، سیب ترش جنگلی و انار اشاره کرد.
حیاتوحش مرداب هسل
در گذشته این مرداب زیستگاه حیوانات متعددی بود اما با ساخت جاده در دل جنگل و بازشدن پای گردشگران به این منطقه، اکوسیستم مرداب هم دچار تغییر شد و دیگر بسیاری از گونههای قدیمی در این منطقه دیده نمیشوند. در سالیان دور لاکپشتها، زالوها و وزغها به وفور در حیاتوحش هسل دیده میشدند اما این روزها این موجودات را کمتر میتوان در این منطقه مشاهده کرد. همچنین در گذشته این مرداب آبشخور حیواناتی مانند پلنگ و یوزپلنگ بود.
مرداب هسل کجاست؟
مرداب هسل یا تالاب کَنّیچال در جنوب روستاهای طلاجو و سینوا در ۱۵ کیلومتری شمال غرب مرزنآباد و ۱۰ کیلومتری جنوب غرب شهرستان چالوس قرار دارد. این مرداب در عمق جنگل مشعل(جنگل فین یا محمدآباد) واقع شده است.
آدرس: استان مازندران، ۱۰ کیلومتری شهر چالوس
مسیر مرداب هسل
برای دسترسی به مسیر مرداب هسل باید ۱۰ کیلومتر مانده به شهر چالوس(بعد از پلیسراه) وارد اولین فرعی خاکی شده و سپس به سمت جادهی جنگل بپیچید. این جاده شما را به سمت روستای سینوا میبرد. پس از طی مسافتی حدوداً ۳۰۰ متری و عبور از پل رودخانه با یک دوراهی مواجه خواهید شد که باید وارد مسیر سمت راست شوید تا به نزدیکی مرداب برسید. سپس ماشین خود را پارک کنید و در مسیر رؤیایی جنگلی که حدوداً ۴۵ دقیقه طول میکشد پیادهروی کنید. اگر علاقهای به پیادهروی ندارید میتوانید با استفاده از وانت یا نیسان افراد محلی یا ماشینهای آفرود جادهی خاکی منتهی به مرداب را طی کنید.
نکات مهم بازدید
اگر قصد دارید از این مرداب بازدید کنید با رعایت چندین نکته میتوانید سفری لذتبخش و بیدردسر را تجربه کنید. نکات مهم بازدید از مرداب هسل شامل موارد زیر هستند:
- برای جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی از نزدیک شدن به مرداب خودداری کنید.
- برای سفر به مرداب هسل حتماً با گروههای حرفهای و طبیعتگردهای باتجربه همراه شوید.
- در سفرتان تجهیزات مهمی مانند کوله مناسب، کفش مناسب، عینک آفتابی، کلاه، چراغقوه، لباس مناسب و ضدآفتاب همراه داشته باشید.
- در کنار مرداب هیچ امکانات رفاهی و سرویس بهداشتی وجود ندارد بنابراین حتماً از روستاهای اطراف لوازم موردنیاز خود را تهیه کنید.
- در اطراف مرداب آتش روشن نکنید و به شاخ و برگهای درختان آسیب نزنید.
- آرامش حیوانات و طبیعت اطراف مرداب را با سروصدای زیاد به هم نزنید.
- در بیشتر ایام سال آبوهوای اطراف مرداب هسل خنک و بارانی است بنابراین در سفرتان حتماً بوت و لباس بارانی همراه داشته باشید.
- در صورت همراهداشتن دوربین عکاسی، میتوانید از طبیعت فوقالعاده زیبای مرداب هسل عکسهای دیدنی را به ثبت برسانید.
جاذبههای نزدیک به مرداب هسل
از جاذبههای نزدیک به مرداب میتوان به تنگه دار، دریاچه ولشت و روستای سینوا اشاره کرد. تنگه دار با طبیعت فوقالعاده تماشایی خود، فاصلهی کمی تا هسل دارد و محل مناسبی برای شنا و آبتنی است. برای دسترسی به این تنگه باید پیادهروی انجام دهید. بنابراین اگر قصد دارید از این تنگه بازدید کنید حتماً تجهیزات مناسب همراه داشته باشید.
دریاچه ولشت یکی از جذابترین جاهای دیدنی چالوس است و گردشگران میتوانند در این دریاچه از تفریحاتی مانند ماهیگیری، قایقسواری، شنا و کمپینگ لذت ببرند. همچنین روستای سینوا با فضای آرامشبخش خود فقط ۴۰ دقیقه تا مرداب هسل فاصله دارد و در صورت تمایل میتوانید در این روستا اقامت داشته باشید.
جمعبندی
این مرداب با رنگهای جذاب خود یکی از زیباترین جاهای دیدنی شهر چالوس است. همانطور که گفته شد سطح این مرداب با جلبک پوشیده شده است و این جلبکها در فصلهای مختلف در رنگهای متفاوتی مانند سبز، صورتی و سرخ دیده میشوند. اگر علاقهمند به دیدن این مرداب رنگارنگ هستید پیشنهاد میکنیم در فصل بهار یا پاییز از این مکان بازدید کنید.